تبلیغ پوشاک، خوراک،محصولات آرایشی ،رستوران و... دیگر کفاف فعالیت  بلاگرها را نمی دهد. و همین چندی پیش بود که بلاگری تبلیغ واکسن گارداسیل را می کرد! و علاوه بر بلاگرها پلتفرم هایی همچون دیجی کالا و اسنپ دکتر نیز اقدام به فروش دارواینترنتی کرده اند! داروهای تقلبی که از راه فضای مجازی ارزان تر و از سوی کسانی که هویت مشخصی ندارند به فروش می رسند و به جای مرهم بلای جان مردم شده است و مردم جدا از خرید داروهای اینترنتی خودداری کنند!

نه به بازار اینترنتی دارو

پلیس فتای فراجا امسال با رصد فضای مجازی موفق شده بیش از سه‌میلیون و ۳۰۰هزار قلم دارو را در داروخانه‌های مجازی کشف و جمع‌آوری کند؛ اقلامی که به گفته سرهنگ رامین پاشایی، معاون اجتماعی پلیس فتا ۴۵درصد آنها در اینستاگرام، ۳۳درصددرتلگرام و۱۶درصد آنها درسایت‌های داخلی برای فروش عرضه شده بودند. این ویترین‌های آنلاین به اندازه‌ای در دسترسند که کشفیات یادشده البته نمی‌تواند لطمه سنگینی به آنها وارد کند، چراکه وقتی یک داروخانه شناسایی و تعطیل می‌شود، داروخانه‌های دیگر مانند قارچ ازجاهای دیگرسربرمی‌آورند و انواع دارو ومحصولات بهداشتی رادودستی به مردم تعارف می‌کنند.

       موارد زیر تنها بخشی از مشکلات و تخلفات گسترده‌ی این پلتفرم‌ها می‌باشد که به‌طور مختصر بدان اشاره می‌گردد:

1. اولین و مهم‌ترین اشکال این پلتفرم‌ها را می‌توان سلامت‌محور نبودن آن‌ها دانست؛ چرا که هیچ نظارتی از سوی جامعه داروسازی بر آن‌ها نبوده و در مسیر تهیه و توزیع دارو در این پلتفرم‌ها هیچ شفافیتی وجود ندارد. لذا بدین شیوه، سلامت آحاد مختلف جامعه به‌ شکلی گسترده به مخاطره می‌افتد.
2. این پلتفرم‌ها محل مناسبی جهت خرید و فروش داروهای قاچاق بوده و متخلفین بدون هیچ‌گونه نظارتی داروهای قاچاق و تاریخ گذشته خود را از این طریق به فروش می‌رسانند.
3. امکان خرید بسیاری از داروهای چالش‌برانگیز مثل‌ مخدرها و داروهای سقط جنین که تحت شرایط خاص و تحت نظارت کادر درمان، صرفا با ارائه و تایید پرونده بیمار میسر می‌باشد، در این پلتفرم‌ها به راحتی و بدون وجود ساز و کار نظارتی فراهم است.
4. به علت عدم اطلاع از شرح حال بیماران و هم‌چنین عدم دسترسی به سابقه ایشان، اگر بیماری به دارویی حساسیت داشته باشد یا داروی دیگری مصرف کند که خطر تداخل با آن وجود دارد، در بسترهای مذکور امکان شناسایی و آگاهی بخشی توسط داروسازان مهیا نبوده و بیماران متحمل زیان‌های جبران ناپذیری خواهند شد.
5. به علت مشخص نبودن محل خرید و ارسال داروها، امکان تخلفات متعدد که به بخش کوچکی از آن اشاره شد، دراین پلتفرم‌ها میسر است و فرد متخلف می‌تواند بدون آن‌که رهگیری شود به سوءاستفاده و سودجویی از بیماران بپردازد.
6. امکان استفاده بیماران از بیمه در این پلتفرم‌ها میسر نیست و ایشان جهت تهیه برخی اقلام دارویی متحمل هزینه‌های سنگینی می‌شوند که خود می‌تواند بر اختلاف طبقانی میان اقشار جامعه دامن زند.
7. اگر شخصی دارویی از این پلتفرم‌ها تهیه کرده و به او آسیبی برسد وقتی مسئولیت داروها با داروساز نیست امکان پیگیری و شکایت ندارد؛ اگر داروخانه و داروسازی که بیمار از آن دارو را تحویل گرفته مشخص باشد در صورت بروز اشتباه جای پیگیری دارد، اما درصورت بروز اشتباه در داروی بیمار در این پلتفرم‌ها و به دنبال آن آسیب به سلامتی بیمار چه کسی پاسخگو است؟

اعتراض دانشجویان داروسازی به فروش داروهای اینترنتی

ظهور پلتفرم‌های اینترنتی فروش دارو در صورتی که کمبودهای دارویی به خودی خود در کشور بیداد می‌کند؛ باعث پیدایش فاجعه‌ای در زمینه کمبود دارویی خواهد شد؛ چرا که تقاضای دارو به‌ صورت ناگهانی بسیار زیاد شده درحالی که عرضه آن‌ها ثابت می‌ماند. این درحالیست که جهت خرید شیرخشک که از اولیه‌ترین نیازهای هر جامعه‌ می‌باشد نیاز به ثبت کد ملی است؛ برای راه اندازی این پلتفرم ها لازم است ابتدا وزارت اقتصاد نقدینگی لازم را برای تولید و واردات داروها فراهم کند تا از کمبودهای دارویی جلوگیری شود.

همچنین لازم است که قوانین دقیق و تخصصی در رابطه با این پلتفرم‌ها تصویب شود تا در تمام مراحل آن شفافیت و نظارت صورت گیرد و از تخلفات مرتبط با حوزه‌های سلامت الکترونیک جلوگیری شود.

درنهایت لازم به ذکر است ما دانشجویان داروسازی و داروسازان به هیچ عنوان مخالف استفاده از تسهیلات به وجود آمده توسط فن‌آوری‌های روز از جمله استفاده از اینترنت و هوش مصنوعی و قص علی هذا نیستیم، بلکه به عنوان عضوی از بدنه درمان کشور به‌کارگیری فن‌آوری در جهت اعتلای سلامت جامعه عزیزمان را وظیفه خود دانسته و جهت نوآوری در این باب شبانه‌روز می‌کوشیم، اما فروش دارو توسط این پلتفرم‌های غیرقانونی را به علت به‌کارگیری نابجا و سودجویانه آن شدیداً محکوم کرده و خواهان آنیم که فروش دارو توسط این پلتفرم‌ها هرچه سریعتر متوقف شود تا زمانی که زیرساخت‌های لازم برای فروش اینترنتی دارو به‌ صورت سلامت‌محور و نه منفعت‌محور فراهم شود که دارو زیر نظر داروسازان و تحت اصول فارماکوویژیلانس به دست بیمار برسد و حقی از حقوق مردم عزیز کشورمان برای داشتن رفاه و امنیت در زمینه سلامت تضییع نشود.

وقتی “منشاء” و “سلامت” دارو قابل ردیابی نیست!

نایب رئیس انجمن داروسازان ایران گفت: البته ما در انجمن داروسازان و سازمان غذا و دارو دنبال این هستیم که با داروخانه‌هایی که این همکاری را با این سایت‌ها انجام می‌دهند، برخورد کنیم. زیرا برخلاف قوانین است. داروخانه باید خودش اقدام به فروش کند و بر اساس قوانین، فروش واسطه‌ای کالاهای سلامت‌محور ممنوع است و حق ندارد از پلتفرم خاصی این اقدام را انجام دهد؛ چراکه وقتی دارو و… از طریق پلتفرم‌ها به فروش می‌رسند، کنترل اینکه واقعا منشاء ارسال کجا بوده و به دست چه کسی رسیده است، مشخص نیست و قابل ردیابی نیست که آیا نظارت مسئول فنی روی دارو کافی بوده یا خیر؟. بر همین اساس هم سازمان غذا و دارو و ما به عنوان انجمن با این اقدام مخالفیم.

وی تاکید کرد: در عین حال وقتی منشاء ارسال دارو مشخص نیست، ممکن است دارو از خارج از شبکه وارد سیستم شود و داروی قاچاق وارد شود و به دست مردم برسد. همچنین مشخص نیست که دارو در چه شرایطی حمل می‌شود. حتی برخی مکمل‌های ما که  پروبیوتیک هستند، ‌ نیاز به نگهداری در یخچال دارند و مشخص نیست که چیزی که دارد ارسال می‌شود، آیا زنجیره سرمایی برایشان رعایت شده است یا خیر. حتی دیده شده که داروی تزریقی از طریق اسنپ دکتر ارسال شده است که می‌تواند مسائل جدی به بار آورد. ما به طور جد پیگیر برخورد با این موضوع هستیم.

حدیث مستور-خبرنگار تحریریه جوان قدس